Science Seminar at Turiya Lab

   

आज रविवार ची सुट्टी मजेत गेली. मागील काही दिवसा आधी जयश्री ताई चा फोन आला .  त्यांनी आणि त्यांच्या संस्थेने सुरु केलेल्या Kinderuni या प्रकल्पाच्या उद्घाटन प्रसंगी  शाळेतील मुलांना घेवून या असे त्या म्हणाल्या . जयश्री ताई या Goeth Institute Max Mueller Bhavan ,Pune BKD च्या प्रकल्प प्रमुख आहेत. Goeth Institute ही फेडरल रिपब्लिक ऑफ जर्मनी ची जर्मन भाषा शिकविणारी प्रमुख संस्था आहे. इतर देशात जर्मन भाषा शिकण्यासाठी आणि सांस्कृतिक देवाणघेवाण या संबंधी प्रोत्साहन देते. तिथे जाणे मुलांसाठी नवीन काहीतरी शिकण्याची संधी असेल हे माहित होते म्हणून मी पण होकार दिला .
      आज प्रत्यक्ष तिथे गेल्यावर माझ्यापेक्षा मुलांना भन्नाट मज्जा आली. परत येतांना गाडीमध्ये मुलांची आजच्या कार्यशाळेबद्दल  चिवचिव ऐकूण आजचा दिवस सार्थकी ठरला यात शंका नाही.
Kinderuni लहान मुलांना  त्यांच्या रोजच्या जीवनातील गोष्टींमधील विज्ञान रंजक पद्धतीने उलगडून दाखविते आणि त्यांची विज्ञानाची गोडी वाढविते. आणि सोबतच इतर भाषेतील काही नवीन शब्द शिकण्याची संधी देते.
 
   जर्मन भाषेतील अनेक शब्द मुले शिकली. आणि त्यांची ती बडबड ऐकून मला पण ते शब्द शिकता आले.मुलांना काहीतरी नवीन गोष्टी शिकता याव्यात त्यासाठी तिथे विज्ञान विषयावर सुद्धा ऐक सेशन होते. सुर्यऊर्जा आणि त्याचे फायदे ,यावर सखोल माहिती मुलांना मिळाली. गोष्टीच्या सेशन मध्ये तर  मुलांना भारीच मज्जा आली. खेळतानी उत्साह मुलांच्या चेह-यावर खुलून देशात होता..
आज काहीतरी नवीन शिकता आले.
आणि हो सर्व मुलांच्या सुरक्षेसाठी , जेवणासाठी जी व्यवस्था केली ती तर अप्रतिम होती.   

How to use kinderuni website-

You have to go to the website. Open an account and sign in. Once you are on the page of Kinderuni you will see in the right hand corner languages. You need to choose a language like german / English / Marathi etc. Then the lessons will appear in that language. Choose a lesson you want to go through and start. You can do it at your pace, according to your liking. Parents can help the children and by opening their own account they can also check their children's progressby

 

        समर कॅम्प म्हणजे ग्रामीण भागातील मुलांना नवीन गोष्ट . उन्हाळ्याच्या सुट्टीत असे सेमिनार होतात हे फक्त काही मुलांना माहित असते एवढंच. माझ्या शाळेतील मुलानांही समर कॅम्प आणि त्या अंतर्गत होणाऱ्या ऍक्टिव्हिटीचा अनुभव मिळावा या हेतूने या वर्षी पहिल्यांदाच माझ्या जिल्हा परिषद शाळेत समर कॅम्प चे आयोजन करण्याचे ठरविले . आराखडा तयार केला ,कोणकोणत्या ऍक्टिव्हिटी घ्यायच्या , त्यासाठी काय काय साहित्य लागेल या आणि अशा अनेक गोष्टींची यादी तयार केली.क्राफ्टिंग,आकाशदर्शन,रोपवाटिका तयार करणे,विज्ञान कार्यशाळा,बॉलीवूड डान्स कार्यशाळा,कलाजत्रा ,डिझायनिंग ड्रेस workshop , मॉडेल डिझायनिंग workshop,वारली चित्रकला ,भाषिक खेळ,सापांविषयी माहिती,परदेशातील विद्यार्थ्यांशी सांस्कृतिक देवाणघेवाण,मुंबई येथील नेहरू सेंटर येथे फिल्ड ट्रिप,अक्षर कार्यशाळा,आनंद मेळावा,लोकनृत्य कार्यशाळा,गोष्टींची शाळा या सर्व विषयांचा समावेश या समर कॅम्प मध्ये केला. सर्व ठरल्यावर या ऍक्टिव्हिटी घेण्यासाठी लोकांची शोधाशोध सुरु झाली आणि काय भारी माणसे यावेळी भेटली . कुलकर्णी मॅडम,गौरव सर,अपर्णा ताई,भावना मॅडम ,अनुषा,तेजल,श्रीबा,प्राची ताई,संदीप,प्रियंका ताई, हनुमंता काका,मनन सर ,मलशेट्टी सर ,ऋषिकेश,प्राची ,कल्पेश ,राम हे प्रत्येक जण आपल्या क्षेत्रात उत्तम असूनही पाय अजूनही जमिनीवर रोवलेले.
खरं म्हणजे तुम्हा सर्वांमुळे मुलांना भरपूर देता आले. या समर कॅम्प मध्ये मुलांनी भरपूर मज्जा केली ,खूप हसले,खूप खेळले ,खूप शिकले. भविष्यातील उत्तम नागरिक होण्यासाठी हा अनुभव नक्कीच त्यांना फायद्याचा ठरेल .तुमचे विशेष आभार….Shirish sir
Keki Unwalla
Er Amol Botre
Shrikant Dagade
Makarand Anil Ghewari-patil
Swapnil Pathare
Sushant Khirid
Sandip Khirid
Manan Bhatia
खरं म्हणजे तुम्हा सर्वांमुळे मुलांना भरपूर देता आले. या समर कॅम्प मध्ये मुलांनी भरपूर मज्जा केली ,खूप हसले,खूप खेळले ,खूप शिकले. भविष्यातील उत्तम नागरिक होण्यासाठी हा अनुभव नक्कीच त्यांना फायद्याचा ठरेल .तुमचे विशेष आभार….Shirish sirKeki Unwalla
Er Amol Botre
Shrikant Dagade
Makarand Anil Ghewari-patil
Swapnil Pathare
Sushant Khirid
Sandip Khirid
Manan Bhatia
खरं म्हणजे तुम्हा सर्वांमुळे मुलांना भरपूर देता आले. या समर कॅम्प मध्ये मुलांनी भरपूर मज्जा केली ,खूप हसले,खूप खेळले ,खूप शिकले. भविष्यातील उत्तम नागरिक होण्यासाठी हा अनुभव नक्कीच त्यांना फायद्याचा ठरेल .

तुमचे विशेष आभार….Shirish sir
Keki Unwalla
Er Amol Botre
Shrikant Dagade
Makarand Anil Ghewari-patil
Swapnil Pathare
Sushant Khirid
Sandip Khirid
Manan Bhatia
काही क्षणचित्रे

आकाशदर्शन

सुंदर अक्षर कार्यशाळा

Dance workshop

विदेशातील विद्यार्थ्यांशी सांस्कृतिक देवाणघेवाण

सर्किट तयार करणे

ओरिगामी

आनंद मेळावा

कलाजत्रा

गोष्टीची शाळा

फिल्ड ट्रिप -मुंबई

लोकनृत्य with प्राची

गोष्टींची शाळा - ऋषिकेश

विज्ञान सेमिनार

रोपवाटिका

समारोप

-------------------------------

 

नक्षत्रवन ही संकल्पना भारतीय संस्कृतीशी निगडित आहे. गेल्या काही वर्षांत वनसंपदेची अमर्याद तोड झाल्याने अनेक औषधी महत्त्व असणारी झाडे आता दुर्मिळ झाली आहेत. या झाडांना जगविण्यासाठी आता प्रयत्न करणे आवश्‍यक आहे. यासाठी प्रत्येक गावाने नक्षत्रवन ही संकल्पना राबविणे आवश्‍यक आहे. या वनामुळे नागरिकांना दुर्मिळ झाडांची माहिती होईल. या झाडांची उत्तम जोपासना केल्यावरच ती चांगल्याप्रकारे जगतात. नक्षत्रवनामध्ये निवडलेली झाडे ही जास्तीत जास्त प्राणवायूचा पुरवठा करणारी आहेत. त्याचप्रमाणे औषधी गुणधर्म असणारीही आहेत, त्यामुळे प्रदूषणावर मात करणारी जैविक विविधतेचे संवर्धन वृक्षलागवडीच्या माध्यमातून होते.

प्रत्येक नक्षत्राचे एक झाड असते. प्रत्येक व्यक्ती विशिष्ट नक्षत्रात जन्मलेली असते म्हणून त्या नक्षत्राचे झाड हे त्या व्यक्तीचा आराध्य वृक्ष समजला जातो. या समजाचा आधार घेऊन जनजागृती केल्यास निश्‍चितच या संकल्पनेला चालना मिळेल. या वनामध्ये प्रत्येक व्यक्तीने दर वर्षी एक झाड लावावे, त्याचे संगोपन करणे आवश्‍यक आहे.

विविध कारणांमुळे वातावरणातील कार्बन-डाय-ऑक्‍साईडचे प्रमाण वाढत आहे, त्यामुळेच जागतिक पातळीवर तापमानवाढ मोठ्या प्रमाणावर होऊ लागली आहे. वाढती जंगलतोड हे महत्त्वाचे कारण आहे. वृक्षलागवड, संवर्धन, जतन ही काळाची गरज झाली आहे. 

नक्षत्रवनातील महत्त्वाची झाड- ः

नक्षत्राचे नाव ---- वृक्ष

अश्‍विनी --- कालरा

भरणी -----आवळा

कृत्तिका------ उंबर

रोहिणी------ जांभूळ

मृगशीर्ष --------खैर

आर्द्रा ---------कृष्णागरू (पर्यायी वृक्ष ः बेहडा, चंदन)

पुनर्वसू------ कळक

पुष्य -------पिंपळ

आश्‍लेषा -----नागचाफा

मघा -----वड

पूर्वा फाल्गुनी------- पळस

उत्तरा फाल्गुनी ------ पायर

हस्त------ जाई

चित्रा ------बेल

स्वाती -----अर्जुन

विशाखा -----नागकेशर

अनुराधा ------नागकेशर

ज्येष्ठा -------सावर

मूळ ----------राळ

पूर्वाषाढा ------वेत

उत्तराषाढा ------फणस

श्रवण-------- रुई

धनिष्ठा--------- शमी

शततारका --------कळंब (पर्यायी वृक्ष - कदंब/निव)

पूर्वा भाद्रपदा ------आंबा

उत्तरा भाद्रपदा------- कडुनिंब

रेवती -----------------मोह